در این شماره از خواندنی ها با داستانی از ویلیام فاکنر، دو سفرنامه از داریوش مهرجویی، رمانی از ادبیات ترکیه و… آشنا شوید.
دو خاطره: سفرنامه پاریس، عوج کلاب
- داریوش مهرجویی
- نشر به نگار
- چاپ اول: ۹۵
این کتاب شامل دوسفرنامه به قلم داریوش مهرجوی است؛ سفرنامه اول تلفیقی بین واقعیت و خیال است و شخصیت‌ها حقیقی نیستند، اگر هم هستند اسم‌های‌شان خیالی است و ماجرای سفر (یا به قول مهرجویی تبعید خودخواسته) کارگردانی به پاریس است در سال‌های ۱۹۸۱ تا ۱۹۸۵ میلادی. کارگردانی ایرانی برای شرکت و اکران فیلمش در کن راهی فرانسه می‌شود، اما فیلم به‌خاطر شرایط بحرانی کشور و تصمیم عوامل کانون پرورش فکری به جشنواره نمی‌رسد.
پاریس ماجرای زندگی کارگردان و خانواده‌اش در پاریس و ماجرای اطرافیانشان است. این نوشته شرح زندگی بسیاری از ایرانیان در آن دورۀ زمانی خاص در خارج از ایران است که با قلم شیرین مهرجویی نوشته شده است. در انتها فیلم‌نامه‌ای به نام کافه ترمینوس نیز همراه این متن است که روند ساخت فیلمش در سفرنامه توضیح داده شده است.
بخش بعدی کتاب (عوج‌کلاب) سفرنامه داریوش مهرجویی به دوبی است. مهرجویی همراه با گروهی از فیلم‌سازان راهی دوبی می‌شوند تا برای شرکت در مراسم اسکار ویزای آمریکا بگیرند، اما در فرودگاه دوبی مهرجویی را به‌خاطر قرص اُگزازپام و قرص سرماخوردگی بازداشت می‌کنند، این سفرنامه ماجرای چند روزی است که داریوش مهرجویی در بازداشتگاه بوده و با نگاه تیزبینش بی‌عدالتی در آن‌جا را توصیف کرده است.
پیرمرد
- ویلیام فاکنر
- ترجمه ی تورج یاراحمدی
- کتابسرای نیک
- چاپ اول: ۹۵
مضمون داستان پيرمرد، جدال نفس‌گير ميان رودخانه‌اي سيلاب گرفته و مردي زنداني‌ست كه موقتا براي نجات دادن زني آبستن، پناه گرفته بر شاخسار در ختي در ميان سيلاب، آزاد مي شود. سيلاب همان هاويه آغازين است كه از خلال آن خدايان آشوب نخستين را رقم مي‌زنند تا چيزها شكل و پرهيب نهايي خود را بيابند؛ و نيز صحنه اي غم‌بار و تراژيك است كه به واسطه آن مرد زنداني با كل سرنوشت، نه تنها سرنوشت خودش، بلكه سرنوشت در تماميت و كمال آن درآويزد و عاقبت جدال در همان‌جا پايان گيرد كه از همان‌جا آغاز شده بود. انگار كه آشوب آغازين و اراده خدايان نيز ناتوان از آن بوده است كه چيزها را دگرگون كند. ويليام فاكنر در اين داستان از يوكناپاتافا پاي بيرون مي‌نهد و سرگذشت كساني را روايت مي‌كند كه پيشتر و بعدتر از آنان سخني به ميان نياورده و نمي‌آورد.
مارون
- بلقیس سلیمانی
- نشر چشمه
- چاپ اول: ۹۵
بلقیس سلیمانی از نویسندگان پُرکار و پُرمخاطبِ ادبیات ایران است. او که در رشته‌ی فلسفه تحصیل کرده، نخستین رمانش را پس از سال ها نقدنویسی در مطبوعات و در سنِ چهل و دوسالگی منتشر کرد، رمانِ بازی آخرِ بانو که برای او جوایزی را نیز همراه داشت. بعد از آن تا امروز نیز این نویسنده آثاری مانندِ بازی عروس و داماد، من از گورانی‌ها می‌ترسم، سگ‌سالی، به هادی خوش آمدید، سالِ خرگوش و… را چاپ کرده که با توفیق هم رو به رو بوده‌اند. مارون، تازه‌ترین اثرِ این نویسنده، قصه‌ی یک شهرِ کوچک است در سال‌های پُرتاب‌وتابِ قبل و بعدِ انقلاب.
آدم هایی از هر دست، از چپ های مبارز گرفته تا انقلابی های تازه نفس، از کاسبان خُرده پا تا روستاییانِ کویری، از دخترانِ پُرشور تا پسران ایده‌آلیست. تنوعِ فراوانِ این آدم ها با ماجراهایی گره می‌خورد که پا در تاریخ و امرِ سیاسی روزگارِ نویسنده دارد و برای همین رمان دوچندان جذاب می‌شود. مارون در ادامه ی مسیرِ داستان‌نویسی بلقیس سلیمانی، از این جهان‌های تک‌افتاده می‌گوید که ناگهان سرنوشت‌شان تغییر می‌کند و جست‌و‌جوی مدامی که پیشانی‌نوشتِ برخی از این آدم‌هاست. سلیمانی ذهنی قصه‌گو دارد و زبانی پُرکلمه و پُرضرب‌آهنگ. همین مارون روایتی است از آدم ها در دلِ یک تاریخِ متناقض.
صلحی که همه ی صلح ها را بر باد داد
- دیوید فرامکین
- ترجمه ی حسن افشار
- نشرماهی
- چاپ اول: ۹۵
صلحی که همه ی صلح‌ها را بر باد داد روایتی است از وقایعی که به فروپاشی امپراتوری عثمانی در طول حنگ جهانی اول انجامید و مایه ی تغییر اساسی در خاورمیانه شد و، بنا به عقیده ی نویسنده، به شروع جنگی دامن زد که همچنان ادامه دارد. این کتاب تنها به نقش اروپا در خاورمیانه می‌پردازد، بلکه تأثیر این دگرگونی در خود اروپا را نیز دربرمی‌گیرد. گاه خواننده را با خود به دل بیابان های شبه‌جزیره‌ی عربستان می‌برد و با ماجراجویی‌های لارنس همگام می‌کند و گاه از اختلافات و مناقشات دولتمردان اروپایی در پایتخت هایشان پرده برمی‌دارد. می‌توان تاریخی را که این کتاب بدان پرداخته سِفر پیدایش قرن بیستم و خاورمیانه‌ی امروزی دانست. این کتاب در سال ۱۹۸۹ منتشر شد و به فهرست نهایی جایزه ی پولیتزر هم راه یافت.
استانبول استانبول
- برهان سونمز
- ترجمه ی تهمینه زاردشت
- نشر آگه
- چاپ اول: ۹۵
برهان سونمز (۱۹۶۵) در هايماناي آنکارا به دنيا آمد و بزرگ شد. بعدها به استانبول نقل مکان کرد و مدتي به شغل وکالت مشغول بود. در سال ۱۹۹۶ در حمله‌ي پليس به شدت مجروح شد و مدتي طولاني در انگلستان تحت درمان قرار گرفت. سونمز اولين رمان خود (شمال) را در سال ۲۰۰۹ در ترکيه منتشر کرد. دومين رمان (بي‌گناهان) در سال ۲۰۱۱ و سومين رمان (استانبول استانبول) در سال ۲۰۱۵ منتشر شده‌اند.
رمان استانبول استانبول در ده روز روايت مي‌شود. چهار راوي رمان، رويگردان از طاعونِ ظلم، براي هم قصه مي‌گويند تا درد و شکنجه را تاب بياورند و اسرار خويش را براي هم سلولي ها شان فاش نکنند. تنها هم رازِ چهار راوي رمان خواننده ي کتاب است. هرچند دکتر، دميرتاي، کامو و کوهيلان بي‌خبرند از خواننده‌اي که اسرارشان را مي‌خواند، اما با واگوي هاي دروني، سلسله حوادثي را بازگو مي‌کنند که زمينه ي مبارزه‌شان را فراهم آورده است.
